โคตมีวัตถทานปัญหา ที่ 3*

สมเด็จพระเจ้ามิลินท์ภูมินทราธิบดีมีพระราชโองการตรัสว่า ภนฺเต นาคเสน
ข้าแต่พระผู้เป็นเจ้าพระนาคเสนผู้มีปรีชาญาณ สมเด็จพระศาสดาจารย์มีพระพุทธฎีกาตรัส
แก่พระมหาปชาบดีโคตมี เมื่อนำคู่ผ้าสาฎกมาถวายแก่พระองค์ ว่าให้ถวายแก่พระสงฆ์เถิด
จะได้ผลอันเลิศ ชื่อว่าได้บูชาแก่พระตถาคตและได้บูชาแก่สังฆรัตนะทั้ง 2 ประการ นี่แหละ
คำสมเด็จพระศาสดาจารย์ตรัสไว้ ถ้าจริงอย่างนั้นแล้ว พระสังฆรัตนะจะมิมีผลเลิศมีผลหนัก
เป็นครูเป็นอาจารย์และเป็นทักขิไณยบุคคลยิ่งกว่าพระพุทธเจ้าหรือประการใด และคู่ผ้าสาฎกนี้
ไซร้พระมหาปชาบดีโคตมีผู้เป็นพระเจ้าแม่น้ำได้เพาะฝ้ายและสะสางดีดประชีกรดทอเป็นผ้าสาฎก
ด้วยพระหัตถ์เองแล้วและนำมาถวายแก่พระองค์ ถ้าหากว่าพระองค์ประเสริฐเลิศดีกว่า
สังฆรัตนะแล้ว จะมิทรงอนุญาตให้พระมหาปชาบดีถวายแก่พระองค์หรือ นี่พระองค์คงจะทรง
เห็นว่าสังฆรัตนะประเสริฐว่าพระองค์ จึงได้ตรัสแก่พระมหาปชาบดีให้ถวายแก่สงฆ์ พระผู้
เป็นเจ้าจงวิสัชนาให้แจ้งก่อน
พระนาคเสนจึงถวายพระพรว่า มหาราช ดูรานะพบิตรพระราชสมภาร ซึ่งสมเด็จ
พระศาสดาจารย์มีพระพุทธฎีกาแก่พระมหาปชาบดีให้ถวายคู่ผ้าสาฎกแก่สงฆ์นั้น ใช่พระ
องค์จะทรงเห็นว่าถวายแก่สงฆ์มีผลดีกว่าถวายพระองค์หามิได้ซึ่งมีพระพุทธฎีกาตรัสให้ถวายแก่
สงฆ์นั้นไซร้ ด้วยทรงพิจารณาเห็นประโยชน์ในอนาคตกาลว่า ถ้าพระตถาคตเสด็จนิพ-
พานล่วงลับไปแล้ว มหาชนคนทั้งปวงที่เกิดมาสุดท้ายภายหลัง จะได้เคารพนบนอบแก่พระสงฆ์
พระพุทธองค์ประสงค์จะยกย่องคุณแห่งพระสงฆ์ให้ปรากฏต่อไป จึงได้ตรัสให้พระมหาปชาบดี
ถวายคู่ผ้าสาฎกแก่สงฆ์ด้วยประการฉะนี้ ยถา มหาราช ขอถวายพระพรบพิตรพระราชสมภาร
อาตมาจะอุปมาให้ฟัง เปรียบประดุจดังบิดายังมีชีวิตอยู่ บุตรคนใดที่มีคุณวิเศษสมควรจะ
ยกย่อง ก็ยกย่องไว้ในที่ประชุมชน เป็นต้นว่า ในสำนักแห่งพระราชมหากษัตริย์ ณ ท่ามกลาง
หมู่อำมาตย์ราชภัฏนายประตูและหมู่โยธา ด้วยประสงค์ว่าต่อไปภายหน้า คนทั้งหลายจะได้
เคารพยำเกรงบุตรของตน ข้อนี้มีอุปมาฉันใด ก็เหมือนสมเด็จพระผู้ทรงพระภาคทรงพิจารณา
เห็นประโยชน์ในอนาคตกาล จึงได้ทรงประกาศยกย่องคุณแห่งพระสงฆ์ไว้ให้ปรากฏ เพื่อปัจฉิมา
ชนตาชนในภายหลังจะได้กระทำสักกาบูชา ใช่ว่าพระสังฆรัตนะจะประเสริฐเลิศกว่าพระมหา

*ปัญหาที่ไม่ทราบว่าอยู่ในวรรคไหน ปัญหาที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 และต่อไปก็ไม่ปรากฏ แต่บอกไว้ว่า
ปัญหาที่ 3 ฉบับที่แปลลงในหนังสือธรรมจักษุยกไปไว้ในพวกเมณฑกปัญหา ต่อ ทวินนัง พุทธาบัง โลกานุป
ปัชชนปัญหาที่ 8 ในฉัฏฐวรรค แต่ฉบับที่พิมพ์ในสมุดเล่มนี้คงไว้ตามฉบับภาษาบาลี